Azerbaycan ve Ben – Kerkük'ten Azerbaycan'a

Dr. Şemsettin Küzeci

Azerbaycan’ı Sinan Sait’ten duymak!
Kerkük’te Ortaokul birinci sınıftayken geceleri ufacık radyomu kulaklarımın ucuna yakınlaştırarak,
şarkı, türkü ve bazı programları dinlerdim. Bir gece radyo frekanslarını çevirirken kulaklarıma Arapça
bir ses takıldı “Huna Bakü Darulizaat El-Sovyettiye- Kismul-Arabiyye” هنا باكو دار الاذاعة السوفيتية-القسم
العربي. Yani “Burası Bakü Sovyet Radyosu Arapça Bölümü” … Bu ses çok hoşuma gitti. Arapça bölümü
ama orada Kerkük Horyatlarımızı (Bayatıları), türkülerimizi, folklorumuzu ve gelenek
göreneklerimizden bahsediyordu. O ses daha sonra anlaşıldı ki, meğer Kerküklü bir doktora
öğrencisinin sesidir. Tahsili için Bakü’de okuyormuş. Onun adı “Sinan Sait”. İşte beni Azerbaycan’ı ilk
kez o sesten duydum. Azerbaycan’a ilgim o günden beri başladı. Bir gece elime kalem alıp Radyoya bir
mektup yazarak, ertesi gün postaya verdim. Yaklaşık 2 ay sonra, bir gün sınıfta ders dinliyordum, okul
hizmetçisi kapıyı çalıp içeri girdi. Öğretmene bir şeyler fısıldadı. Öğretmen ise, bana seslenerek, seni
müdür odasında bekliyor. O anda aklımdan onlarca şey geçti. Müdürün odasına girdiğimde baktım ki,
müdür, muavinleri ve dersi olmayan bir öğretmenim oturup beni gördüklerinde gülümsediler. Ben de
az da olsa rahatladım. Ama heyecanım gitmedi daha… Okul müdürü ve muavinin elinde birer kitap,
diğerinin elinde ise kartpostal vardı ve onlara bakıyorlardı…
Samad Vurgun ve Şiir Kitabı
Müdür Bey bana sordu. Yurtdışında akrabaların var mı? Hayır dedim. O zaman otur dediler.
Azerbaycan’dan sana bir mektup gelmiş. İçinde 2 Kitap 20 adet Azerbaycan’ı tanıtan Kartpostal
bulunmaktadır. Biraz rahatladım. Ama yine heyecanımı üzerimden atamadım. Kitapların birisi Samad
Vurgun’un şiir kitabı diğeri ise Niyazi Gençosmanoğlu’na ait bir kitap. O günlerde Samad Vurgun’un
şiir kitabı başucumdan ayrılmazdı. Geceler boyu o kitaba defalarca bakardım, sayfalarıyla
dertleşirdim. Çünkü Kiril harflerini çözemiyordum… Adeta rüyalarımda Azerbaycan ile yaşardım. O
günden beri Azerbaycan sevgisi içimde yaşadı, büyüdü ve bir hasrete dönüştü. Bu mektuplaşma
girişimim bana Azerbaycan sevgisini aşılamıştır. O yaşta Azerbaycan hasreti kalbimi yanık horyatlara
çevirip, gerçek bir Fuzuli torunu hissine kapılmıştım.
Horyat sevgisi Azerbaycan Sevgisiyle başladı
Samad Vurgun’un okuyamadığım bu kitabına her baktığımda başka bir âlemin hayalinde uçuyordum.
O hayaller ile Amcazadem Kerkük’ün Milli Sanatçısı Abdülvahit Küzeci meğerse Samad Vurgun’un bir
şiirini bestelemiş, Bağdat Türkmence radyosunda ve taş plaklarda okumuştur. 1 Bu Türkü:
Maral çıxmış dağ başına
Seher vaxtı güle güle
Sağ eliyle sol döşüne
Bir gül taxtı güle güle
Güle güle, güle güle
Bülbül konar konca güle…
**
Bu türkü ile Kerkük horyatları hayal dünyamın ufkunu birleştirip okyanuslara yelken açmama vesile
oldu. O anlardan beri ben de horyat yazmaya başladım. Daha 13 yaşındayken ilk horyatımı (bayatımı)
yazdım:
1 Ş. Küzeci, Kerkük’ün Efsane Sesi Abdülvahit Küzeci, 2012 Ankara

Naznazdı 2
Açan gülle naznazdı
Ne yarın cemalı var
Ne ettiği naz nazdı
**
Kardaşlık Dergisi ve Yurt Gazetesinde Azerbaycan-Irak Türkmen Edebiyatı
Merkezi Bağdat’ta bulunan ve 1961 yılından beri faaliyet gösteren Türkmen Kardaşlık Ocağı’nın yayın
organı olan ve Bağdat’ta “Kardaşlık dergisi” ile 1970 yılında yine Bağdat’ta yayınlanan “Yurt
gazetesi”nde Azerbaycan ile ilgili şiir, bayatı ve ortak kültür ve edebiyat konulu yazıları takip ederek
Azerbaycan sevgimizi içimizde sıcak tutmaya çalışırdık. Başlangıçta Kardaşlık dergisinde Azerbaycan
Horyatlarından örnekler yayınlandı. Daha sonraları Azerbaycan’ın önemli şairlerinden Resul Rıza,
Bahtiyar Vehapzade, Nebi Xezri vd. Yurt gazetesinde ise, Azerbaycan ile Irak Türkmen edebiyatı,
folkloru ve medeniyeti ile ilgili çalışmaları Abdüllatif Benderoğlu ile Gazanfer Paşayev’in ortak
çalışmaları iki devlet arasında edebi alakaların gelişmesinde önemli rol oynadı. Onlarca Azerbaycan
şair, sanatçı ve yazarların sanatsal ürünleri gazetenin sayfalarını süslerdi. Bizler de bu yayınlardan feyz
alırdık. Hele hele Resul Rıza’nın “Kadim Ülkenin Yeni Tuhfeleri” yazı dizisi ile Gazanfer Paşayev’in “Altı
Yıl Dicle-Fırat Sahillerinde” eseri Irak Türkmenlerinin yediden yetmişe ilgilerini çekmiştir.
Azerbaycan Heyeti Bağdat’ta Buluştu
Üniversiteden yeni mezun olduğum 1989 yılında, Abdüllatif Benderoğlu Bağdattan Sami Yusuf
Tütüncüyü’yü telefonla arayarak Azerbaycan’dan bir heyetin geldiğini söylemiş ve Bağdat’a gelmemizi
istemişti. Benderoğlu aynı zamanda Tuzhurmatu’ya da haber vermiş bazı edebiyatçıları davet
etmiştir. Kerkük’ten bazı edebiyatçı dostlarımızla birlikte Bağdat’a gidip Orada Azerbaycan’dan gelen
heyetle buluşma şansımız oldu. Birkaç saat beraber bulunduk.
Irak Yazarlar Birliğinin mütevazı bir salonunda gerçekleşen buluşma Irak Türkmen şair ve sanatçıları
ile Azerbaycan şair ve sanatçıları arasında unutulmaz bir gece yaşattı. Her ne kadar Iraklı yöneticiler
tarafından sıkıştırıldıysak da sıcak dostluk mesajları birbirimizin tarafına, şiir ve hoyratla iletilerek
yolunu bulmuştu. Bu hususta bizlerin ustalığına söz yoktu…
O gece’ ye Irak’tan Abdüllatif Benderoğlu, Salah Nevres, Ali Marufoğlu, Sabir Demirci, Şemsettin
Küzeci, Ahmet Kerküklü, Nevzat Abdülkerim, Kasım Sarıkahya, Mehmet Mehdi Bayat ve Sanatçı
Mehmet Rauf Terzi katıldı, Azerbaycan’dan ise, Usta Şair Nebi Xezri, Kasım Kasımzade, Neriman Veli
ve Hacıbaba ile iki müzisyen. Azerbaycan ile Kerkük arasında Karabağlı hoyratlarını karşılıklı okuyan
Kerküklü Mehmet Rauf Terzi ile Hacıbaba’nın okuduğu makam ve şiirlerin yanında iki kültürün ne
kadar birbirlerine yakın olduğunu gösteriyordu. Bu güzel geceden hem Türkmenler hem de
Azerbaycanlı dostlarımız sanki felekten bir gece çalıyorduk neşesine kapılmıştık. Ancak, dönemin Irak
Yazarlar Birliği Başkanı Abdülemir Mualle; iki gurubu da zaman konusunda ve diğer siyasi konularda
iki de bir uyarıp gecenin bir an önce bitirilmesini istiyordu. Ancak Benderoğlu her seferinde ona
hiddetlenerek bir şeyler söylüyordu ve onu susturuyordu… O güzel gecenin görüntüleri, izlenimleri
aklımdan hiç de çıkmamıştı. Beyin albümünde çerçeveleşen bu fotoğrafın rüküşleri Ankara’da Nebi
Xezri ile tekrar buluştuktan sonra atıldı.

2 Kerkük’te bir çeşit gül

3
Kızıma Aybeniz Haşimova’nın adını verdim
Yukarıda heyet ile Azerbaycan’dan çok değerli sanatçılar ve yazarlar da gelmişlerdir. Ancak bazılarını
gece katılmalarına izin verilmemiştir. Onlardan da biri ses sanatçısı Aybeniz Haşimova idi. Onu
gördüğümde ve sesini duyduğumda çok mutlu olmuştum hem de çok beğenmiştim. O geceden sonra
kendi kendime içimden dedim ki, evlenip kızım olursa adını Aybeniz koyacağım. Aynı yıl evlendim ve
1990 yılında Allah bana bir kız nasip etti. Ben de sözümü yerine getirdim. Kızıma Aybeniz adını
verdim. Bu adla birlikte sanki Azerbaycan ve Aybeniz Kerkük dünyasına ve Küzeci ailesine bir başka
mutluluk başka bir sevgi başka bir hayat getirdi. İşte o günden bugüne Aybeniz Haşimova ailesi ile
dostluğumuz sevgimiz, saygımız devam etmektedir.
Gazanfer Paşayev ile İlk Tanışma
Büyük Şair Fuzuli’nin 500. Yıldönümü kutlamaları çerçevesinde 1994 yılında yaklaşık 120 Azerbaycanlı
şair, yazar, sanatçı ve aydının katıldığı program çerçevesinde Bağdat’tan Kerkük’e gelen Azerbaycan
heyeti içinde Gazanfer Paşayev da varıydı. Azerbaycan Cumhuriyeti Başkan Yardımcısı Elçin Efendiyev
olmak üzere, Medeniyet Naziri Sabir Rüstenxanlı, Anar, Zalimhan Yakup, Yaşar Karayev ve daha birçok
ünlü isim. Gazanfer Paşayev’i Kasır Kerkük otelin girişinde karşıladık, tokalaştık el sıkıştık ama siyasi
durumlardan dolayı hiç birine yaklaşamadık. Bendeniz Tuzhurmatu’da yapılan bir dostumun
düğününde okuduğum birkaç horyat ve şiirden dolayı Tikrit muhaberatından daha yeni
salıverilmiştim. Rahmetli şair Sami Yusuf Tütüncü ile Gazanfer Paşayev ile görüşüp yüzyüze
tanışmıştık. O sırada biri bize mikrofon uzatarak: “AZTV’den verilşi giden Turan programının
yapımcısı Maile Xanım, Azerbaycan ile Kerküklülerin buluşmasına ne demek istisis?”. Sordu. Ben ve
Sami tütüncü adeta şok geçirdik. Çünkü etrafımız Saddam Muhaberat’ından dolu kişiler varıydı. Ne
konuşabilirdik ne fazla hareket edebilirdik. Böyle Maile Xanıma bir iki güzel söz konuştuktan sonra
endişeli nefes aldık. Azerbaycan heyetinin sunmuş oldukları “Leyla Mecnun” opera konserinden,
korkumuzdan tadını çıkaramadık… Böylece Gazanfer Paşayev ile ilk tanışmamız tatsız tuzsuz bitti…
Gazanfer Paşayev ile İkinci Görüşmemiz İstanbul’da…
Kerkük Vakfı’nın ilk faaliyetini 13 Şubat 1999 tarihinde İstanbul Beyoğlu’nda Tarık Zafer Tunaya Kültür
Merkezinde yapıldı. Faaliyet kapsamında Vakfın ilk yayını olan Profesör Gazanfer Paşayev’in “Irak
Türkmen Folkloru” kitabının tanıtımı yapıldı. Kitabın tanıtımı panelinde Azerbaycan’dan Prof. Dr.
Gazanfer Paşayev, Prof. Dr. Yaşar Karayev, Prof. Dr. Bekir Nebiyev ve Ayaz Vefalı konuşmacı olarak
katıldılar. Açılış konuşmasında Kerkük Vakfı Genel Sekreteri Suphi Saatçi Azerbaycan ile Kerkük
Türkleri’nin bir elmanın iki yarısı gibi olduklarını ifade etti. Irak Türkmen Folkloru kitabı Paşyev’in
doçentlik tezi olup, Prof. Dr. Mahir Nakip tarafından Türkiye Türkçesine aktarılmıştır.
Bu toplantıda Gazanfer Paşayev Üstadımla ikinci defa buluşma şansımız oldu. Kitabını imzalı olarak
bize takdiminden onur duyduk. Ayaküstü kısa sohbet ettikten sonra Yaşar Karayev de “Azerbaycan
Edebiyatı” kitabını bizlere imzaladı. Azerbaycan heyeti ile buluşmamız bizlere güzel duygular yaşattı.
Toplantı sonunda Kerkük Vakfı’nin Hizmet Ödülünü Prof. Dr. Gazanfer Paşayev’a Sayın Erşat
Hürmüzlü takdim etti.
Azerbaycan’a İlk Ziyaretimiz
Irak Türkmen Cephesi Türkiye Temsilciliğinde Basın –Yayın ve Kültür İşlerinden sorumlu olarak 10.
Türk Dünyası Gençlik Günleri ve Kurultayına katılmak için 4 Türkmen öğrenci ile dönemin ITC Türkiye
temsilcisi Dr. Mustafa Ziya kardeşim tarafından görevlendirildim. Heyet başkanı olarak Azerbaycan’da
yabancılık çekmeyeceğimizi biliyorduk. Azerbaycan’da edebiyat kültür ve Sanat alanındaki aydın
kesim bizleri hem Soyadımızdan hem de Yurt Gazetesi’ndeki şiir ve yazılarımızdan tanıyorlardı…

Böylece İlk ziyaretimizi Türkmen öğrencileri; Ömer Türkmenoğlu, Murat Ziya, Soran İlhanlı ve Orhan
Ağaoğlu ile yaptık. Ankara’dan yola çıkarak Kendimizi Bakü’de bulduk.
Irak Türkmen Heyeti 10. Dünya Türk Gençleri Kurultayına Katıldı
Ankara Türk Ocakları tarafından organize edilen ve Dünya Türk Gençleri Birliği tarafından düzenlenen

Türk Dünyası Gençlik Günleri ve kurultay 4-11 Eylül 2000 tarihleri arasında Azerbaycan’ın başkenti
Bakü şehrinde düzenlendi. Kurultaya Irak Türkmenlerini temsilen Türkmeneli heyeti adına 5
delegeden oluşan bir heyet katıldı. Açılış töreninde Irak Türkmen heyeti adına heyet başkanı
Şemsettin Küzeci olarak kısa bir konuşma yaparak Azerbaycan Devlet Başkanı Haydar Aliyev’e, Spor
ve Gençlik Bakanı Ebülfeyiz Karayiv’e, Azerbaycan Milletvekili Şair Zalimhan Yakup’a ve Azerbaycan
Devlet TV ve Radyosunun Genel Başkanı Nizami Xudayev’e Irak Türkmen Cephesinin Plaketlerini
takdim ettik. Kurultaya katılan heyet başkanları, Azerbaycan Milli Meclis Başkan yardımcısını Yaşar
Karayev’i, Başbakan yardımcısı Elçin Efendiyev ve TÜSAT Başkanı Ekrem Duran’ı ziyaret ettiler.
Kurultay katılımcıları toplu olarak Karabağ Şehitliğine siyah çelenk bıraktılar. Öte yandan Kurultay
esnasında; vefatının 40. Gününe tesadüf eden Azerbaycan eski devlet başkanı Ebülfeyiz Elçibey’in
mezarını bazı delegelerle birlikte Türk bayrağı bırakılarak ziyaret edildi. Azadlık Meydanı, Ateşgah
Abidesi de ziyaret edilen mekânlar arasında yer aldı. Azerbaycan’ın çeşitli mekânlarında Irak Türkmen
Cephesini, Türkmenlerin medeniyetini daha doğrusu Türkmen varlığını tanıtan çok sayıda eşantiyon
ve Türkmeneli gazetesi Kerkük dergisi, çeşitli broşür ve Türkmen Cephesinin lagosunu taşıyan
anahtarlık, çakma, kalem, bayrak, dosya, defter vs. malzemeler Kurultay boyunca dağıtıldı.
Azerbaycan ve Irak Türkmenlerinin Tanıtım Gecesi
Kurultay faaliyetleri çerçevesinde Irak Türkmeneli’nin tanıtım gecesi düzenlendi. Gecede Ömer
Türkmenoğlu, Orhan Ağaoğlu ve Şemsettin Küzeci tarafından yaklaşık bir saat boyunca şiirler,
Türküler ve şarkılar sunuldu. Konser sırasında Türkmeneli ile ilgili kısa kısa bilgiler de seyircilere
aktarıldı.
Azerbaycan’da Irak’ta Türk Varlığı Resim Sergisi
Irak’ta Türk Varlığı adı altında bir “Resim Sergisi” Türkmeneli heyetince düzenlendi. Sergi TÜRKSOY
Genel Sekreteri aynı zamanda Azerbaycan Kültür Bakanı olan Polat Bülbüloğlu ve Türkiye’nin
Azerbaycan Büyükelçisi tarafından açıldı. Sergi Türk dünyası katılımcıları, Azerbaycan Basını ve
Azerbaycan halkı tarafından büyük beğeni kazandı. Türk dünyasında entegrasyon, mevcut durum ve
perspektifler başlığı altında Bakü Devlet Üniversitesinde bir konferans düzenlendi. Konferansa
Türkmeneli heyeti de katıldıktan sonra Bakü Devlet Üniversitesinin Kütüphanesine çeşitli Türkmen
yayınlarını takdim ettik.
Azerbaycan Devlet Televizyonu ve Radyosunda Türkmeneli Özel Program
Azerbaycan Devlet Radyosu İnce Sanat bölümünde sunucu Rübaba Rizayeva’nın hazırlayıp sunduğu
programa Irak Türkmen heyeti katıldı. Irak’ta Türkmen kültürü ve sanatından örnekler sunuldu. Daha
sonra kendisiyle 1994 yılında Kerkük’te tanıştığımız bugün dünyasını değiştiren Maile Xanım
tarafından hazırlanan ve Zernişan Xanım tarafından sunulan Turan programına bendeniz heyet
başkanı Şemsettin Küzeci katılarak konuşmalarını Irak’taki gelişmelere ve Türkmen meselesine
değinirek sonlandırdı.
Azerbaycan’da Kerkük Şehitleri
1918 yıllarında Azerbaycan’ın Başkenti Bakü’de Türk ordusunun askerleri arasında Sofyan ve Kafkas
muharebesinde Azerbaycan topraklarını Rus işgalinden korumak için Kerkük doğumlu (7) Türkmen
şehidin ismi Bakü’de Türk şehitliğinde bulundu. 5–12 Mart 2001 tarihinde Irak Türkmen Cephesini

temsilen Bakü’de bulunduğum sıralarda bu konuyu araştırıp ve Azerbaycan’da ilk kez olayı aydınlattık.
Daha sonra olayı Prof. Dr. Gazanfer Paşayev’a, Azerbaycan gazetelerine aktararak kamuoyuna
aktarılmasını sağladık. Azerbaycan basını konuya büyük ilgi göstererek basında geniş çapta yer verdi.
Azerbaycan’da Türk Şehitliğinin Anıtında yazılan yazı:
25 Mayıs –17 Kasım 1918 tarihleri arasında cereyan eden Kafkas hareketinde Nuri Paşa
Komutasındaki Türk Kafkas Ordusu Gence, Gök çay, Aksu, Kür demir ve Şam istikametlerinde,
taarruzlarına devamla 16 Eylül 1918 tarihinde Bakû’ye sonucunda Karabağ ve Dağıstan’ı düşman
işgalinden kurtarmıştır. Bu harekâtta kahraman Mehmetçik Azerbaycan’ın Bağımsızlığı ile omuz
omuza savaşmış ve 1130 şehit vermiştir. Onlar Azerbaycan’ın Her yerinde birçok isimsiz mezarda
ikinci vatanlarında yatmaktadır.
İşte Bu Anıt
Kardeşlik uğruna canlarını seve seve feda edip
“Ayrılır mı gönül candan
Türkiye Azerbaycan’dan”
Dürüstlüğünü yüreklerimize Perçinleyen ve o muhteşem Askerlerin Şehit Mehmetçiklerin anısına
dikilmiştir. Ruhları şad olsun. Eylül 1999
Kerkük Doğumlu Şehitlerimiz
1.Hurşit oğlu Zeynelabdin. Kerkük,1308/H.15.11.1330 Kafkas Cephesi
2.Derviş Muhammed oğlu Tevfik Efendi. Kerkük, 12.11.1330 Kafkas Cephesi
3.Hasan Sakı oğlu İbrahim. Kerkük doğumlu,1284/H. 15.11.1330 Kafkas Cephesi
4.Abbas oğlu Ali Galip Efendi. Kerkük, 05.04.1334
5.Abdullah oğlu Muhammed Efendi. Kerkük doğumlu, 12.11.1330 Kafkas Cephesi
6.Hacı Süleyman Siddikoğlu. Kerkük,1289/H.15.11.1330 Kafkas Cephesi
7.Muhammed oğlu Tevfik Efendi. Kerkük doğumlu, 15.11.1330 Kafkas Cephesi
Gazanfer Paşayev’in Türkmenlere Büyük Sürprizi…
Azerbaycan’a ikinci ziyaretimde (5-12 Mart 2001) Profesör Gazanfer Paşayev ile buluştum. Orada
hem bana hem de tüm Türkmenlere büyük bir Sürprizi vardı. Oda Türkmenlerin gerçek kültür elçisi
olan ve yıllardır Azerbaycan’da Türkmen kültürünü ve sanatını tanıtan Paşayev; Dünyaca meşhur olan
Azerbaycan İlimler Akademisi’ne bağlı Nizami Gencevi Müzesinde (84) metrekarelik Irak Türkmen
Edebiyatı ve Medeniyeti müzesinin açılış haberiydi. Bu haberle çok mutlu olduk. Müzenin hazırlıklarını
kendisiyle beraber gördük. Paşayev müzenin eksiklerini bize anlattıktan sonra Irak Türkmen Cephesi
olarak tamamlayacağımıza söz verdik. Bizi ve ITC Türkiye Temsilcisi Dr. Mustafa Ziya’yı açılışa davet
etti. Biz de ITC olarak Sayın Temsilci ile müzenin tüm ihtiyaçlarını temin ettik.
ITC’nin Müze için Hazırladığı Malzemeler
Irak Türkmen Cephesi olarak Kerkük, Erbil ve Musul’dan bazı malzemelerin satın alınması ve
Ankara’ya gönderilmesi gerekirdi. Malzemeler alındı ve Erbil’de toplandı. Yaklaşık 20 adet kolide
toplanan müze malzemeleri Erbil’den Türk Askeri kanalıyla Diyarbakır’a gönderildi. Oradan da Askeri
uçakla Ankara’ya gönderileceği planlanmıştır. 16 Mayıs 2001 tarihinde müze malzemeleri
Diyarbakır’dan havalanan Özel Kuvvetler Komutanlığı personelini taşıyan CASA tipi askeri uçak ile
gönderileceği haberi geldi. Çok mutlu olmuştuk. Ancak son dakika haberler bizi derinden üzmüştür…!
Çünkü o uçak ne yazık ki, Malatya’da teknik bir arıza nedeniyle düşmüştür. 3 Ancak, ertesi gün ikinci

bir telefon geldi. Düşen uçakta yer olmadığı için malzemelerin o uçağa yüklenmediğini bilgisi verildi.
Bir taraftan üzgünüz 33 şehidimiz vardır. Bir taraftan da hayat devam ediyor… Müzenin açılışına az bir
süre kala nihayet malzemeler başka bir uçakla Ankara’ya geldi. Kolileri teslim aldıktan sonra
malzemeler tasnif edildi. Yurtdışına çıkarılması için T.C. Kültür Bakanlığı Müzeler dairesinde teftiş
edilip mühürlenmesi gerekiyordu. Zamanımız çok kısıtlıydı. Resmi prosedürleri yerine getirip
malzemeleri 28 Mayıs 2001 tarihinde Ankara- Bakü uçağıyla malzemeler Gazanfer Paşayev ve Müze
yetkililerine teslim edildi. Bir hafta onlarla malzemelerin isimlerini vs. işlemleri yaptıktan sonra
Ankara davetnamelerle birlikte döndük…
Gazanfer Paşayev Bağevinde Hazer Kıyısında Bize Kurban Kesti
Ankara’dan Bakü’ye müze malzemelerini ulaştırdığımızda Gazanfer Paşayev o kadar mutlu olmuştur
ki, neşesinde dünyaların ona verildiğini hissediyorduk. Hafta sonu bize Hazar Denizinin kıyısına
götürdü. Orada bulunan kendi Bağevine. Bizimle büyük kardeşi rahmetli Alsker Bey Azerbaycan
Milletvekili Ganire Paşayeva’nın babası. Bağevine gittiğimizde yine bize bir sürpriz yaptı. Bir haftadan
beri bize gece gündüz hizmet ediyor ve Bağevinde bize kurban keserek kanını döküyor. Ona
sorduğumda ne gerek var Gazanfer muellim. Dedi ki, gerek var, yediğiniz içtiğiniz her zaman unutulur.
Ama bu kurban hiçbir zaman unutulmaz ve bizleri size bağlayan, dostluğumuza nağıl olacaktır.
Azerbaycan Matbuat Şurasında İlk Resmi Matbuat Konferansı
18-25 Haziran 2001 tarihinde ITC Türkiye Temsilcisi Dr. Mustafa Ziya ile Azerbaycan’da
bulunduğumuz sırada Irak’ta ciddi siyasi gelişmeler cereyan ediyordu. Bu konuda Azerbaycan basını
ve matbuat doğru ile yanlışı birbirine katıyorlardı. O dönemde Irak’ta ne İnternet ne bilgisayar ne de
iletişim teknolojileri gelişmişti. Irak Türkmenleri olarak Irak rejimine karşı muhalefet cephesinde yer
almaktaydık. Irak Türkmenlerinin savunucusu olan ve resmi temsilcisi Irak Türkmen Cephesi Türkiye
Temsilciliğinde görev yapıyorduk. Değerli dava arkadaşım Ekber Qoşalı beni gazeteci Azer Hasret ile
tanıştırmıştı. Bize Azer Kardeşimizden fikir birliği yapıp Azerbaycan Matbuat Şurasında matbuat
konferansı geçirdik. Azer Hasret kardeşim Bakü dışında toplantısı olduğu için Azerbaycan Gazeteciler
Sendikası Başkan yardımcısı Müşvik Aleskerov bize eşlik etti. 21 Haziran 2001 tarihinde
gerçekleştirdiğimiz Matbuat konferansı sonrası Azerbaycan’da 50 civarında gazete, TV kanalı, radyo
ve dergiler konuşmalarımızla bağlı sür manşetler atarak Irak Türkmenleri, K. Irak’ta Kürtleri, Irak’ta
Saddam rejimi ve Baas partisinin Türkmenler karşı katliam, soykırımlarını, yok etme ve sindirmek
politikalarını gözler önüne serdi…
ITC’nin Azerbaycan’da Resmi Ziyaretleri
Irak Türkmen Cephesi olarak resmi ziyaretlerimizi Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de gerçekleştirdik. ITC
Türkiye Temsilcisi Dr. Mustafa Ziya başkanlığındaki ziyaretlerimizi Prof. Dr. Gazanfer Paşayev,
Azerbaycan Gençleri Milli Şurasının başkanı Ekrem Abdullah, Dünya Genç Türk Yazarlar Birliği Başkanı
Ekber Qoşalı ve Gençlik Şurası Başkan yardımcısı Elşat Abdullah rehberliğinde ve organizasyonlarında
yapıldı. Resmi ziyaretler Şehitler Xiyabanı’nı ziyaretiyle başladı. Türkiye’nin Azerbaycan Büyükelçi
Müsteşarı ile görüşüldü. Azerbaycan Gençlik ve Spor Bakanı Ebülfez Karayev, Azerbaycan Anavatan
3 16 Mayıs 2001 tarihinde Diyarbakır’dan havalanan ‘Bordo bereliler’in CASA CN235 tipi askeri nakliye uçağı, kalkıştan 25
dakika sonra kumanda arızası sonucu Malatya’da düştü. 1 binbaşı, 3 yüzbaşı, 3 üsteğmen, 16 astsubay, 1 uzman çavuş, 10 er
şehit oldu. Genelkurmay Özel Kuvvetler Komutanlığı Hava Grubu’na ait çift motorlu CASA CN235 tipi hafif nakliye uçağı
içindeki 34 askerle Malatya yakınlarında düştü. Uçağın kumanda arızası sonucu düştüğü tahmin ediliyor. Uçaktaki 1 binbaşı,
3 yüzbaşı, 3 üsteğmen, 16 astsubay, 1 uzman çavuş, 10 er şehit oldu. Uçakta Özel Kuvvetler Komutanlığı’na bağlı ‘Bordo
bereliler’, Doğal Afetler Kurtarma (Askeri AKUT) ekibi askerler bulunuyordu.

Partisi Genel Başkanı Fazıl Ağamalı, Bakü Vali yardımcısı F.D. Hüseynova ve Müsavat partisi ziyaret
edildi. Ziyaret esnasında Irak Türkmen Cephesi’nin çalışmaları ve Irak’ta mücadele veren
Türkmenlerin durumu anlatıldı. Azerbaycan Radyo ve TV de ziyaret edilerek, Güllü Yoloğlu’nun
hazırlayıp sunduğu “Soyumuz Soy Kökümüz” Seher programına, Zernişan İnqilapqızı’nın Turan
programına, konuk edildik. Ayrıca Azerbaycan radyosundan Nesibe ve Arzu hanımın sunulan “Hayra
Karşı Medeniyet” programına konuk olduk. Canlı yayında Azerbaycan Radyo ve TV Genel Müdürü
Nizami Hudayev’e Irak Türkmen Cephesi plaketini takdim ettik.
Azerbaycan’da Kerkük Gecesi
ITC olarak Azerbaycan’da faaliyetlerimizi tanıtmak amacıyla bir dizi çalışmalar ve resmi ziyaretlerde
ITC Türkiye temsilcisi Dr. Mustafa Ziya ile bulunduk. Ancak Türkmenlerle yakından ilgilenen birçok
arkadaş ve dostlarımızı bir araya getirmek istedik. Aynı zamanda Kerkük horyat ve türkülerinin
söylendiği bir organizasyon olsun istedik. Elşat Abdullah ve Ekber Qoşalı kardeşlerimle istişare ederek
Lale Düğün Sarayında karar kıldık. Ankara’dan gelen heyetimizde söz ve saz sanatçısı Niyazi Bahattin
de varıydı. 22 Haziran 2001 tarihinde Bakü’de muhteşem bir Kerkük gecesi düzenlendi. Gece’ye
Azerbaycan Yazarlar Birliği Başkanı Anar, Edebiyat gazetesi Başyazarı Ayaz Vefalı, Kültür Bakanı Polat
Bülbüloğlu adına Recep İzzetoğlu, Azerbaycan’ın eski İstanbul Başkonsolosu Abbas Abdullah, Güllü
Yoloğlu, Ekrem Abdullah, Ekber Qoşalı, Resmiye Sabir, Elşat Abdullah, Zernişan İnqilapqızı, Erhan
Arıklı(KKTC), Güçlü Demirci, Aşık Telli Borçalı ve daha adını hatırlayamadığım birçok yazar, şair,
sanatçı ve gazeteci’nin bulunduğu gece’nin Bendeniz Şemsettin Küzeci ile Resmiye Sabir
sunuculuğunu yaptık. Gece’de Kerkük, Türkmen horyat ve türkülerinin yanı sıra Azerbaycan mahnileri
de özellikle de Telli Borçalı tarafından gecede büyük zevkle izlendi. Gece’nin sonunda Irak Türkmen
davasına kültürüne, sanatına hizmet edenlere Onur Plaket ile Teşekkür belgesi Dr. Mustafa Ziya ve
Şemsettin Küzeci tarafından takdim edildi.
Türkün Sesi ve Irak Türkmen Edebiyatı
Merkezi Azerbaycan’da olan Dünya Genç Türk Yazarlar Birliği tarafından hazırlanan ve Türk Dünyası
Gençlerinin denemelerini, şiir ve yazılarını kapsayan Türkün Sesi Antolojisi son sayısında Irak Türkmen
edebiyatına özellikle de Türkmeneli gençlerine geniş yer verdi. Azerbaycan Kültür Bakanı ve Türksoy
Başkanı Polat Bülbüloğlu tarafından basılan kitapta, Türkmeneli şairleri; Himdat Terzi, Yaşar
Altıparmak, Şemsettin Veli Erbilli, İmat Necar, Amir Muhsin Kasap, Olcay Ziya, Abbas Kervancı, Murat
Ziya, Mustafa Ziya ve Şemsettin Küzeci yer almışlardır. Yılda bir defaya mahsus basılan bu Antoloji
DGTYB Genel Başkanı Ekber Qoşalı ve ikinci Başkanı Şemsettin Küzeci tarafından hazırlanarak 2001
yılında Azerbaycan’da basılmıştır.
Nebi Xezri Ankara’da…
Azerbaycan’ın ünlü Usta şairi Nebi Xezri 22 Haziran 2002 tarihinde Sivas’ta düzenlenen Türk Dünyası
etkinliklerine katıldıktan sonra Ankara’da Türk Dünyası Kültür merkezinde bir konferans veren
Azerbaycan’ın büyük şairi Nebi Xezri, Irak ile Azerbaycan arasındaki resmi münasebetlerde iki kez
Irak’ı ziyaret etmiştir. “Her iki seferimizde Kerkük’e gitmek istedik. Ancak, Irak yetkilileri tarafından
bize müsaade edilmedi. Kerkük sevgisi içimizdeki alev alev yanan bir özlemdir ve hasrettir. Kerkük
ile Azerbaycan arasında Kültür bağı hiçbir zaman kopmamıştır. İster devletlerarası ile isterse de şair
ve yazarlarla edebi ve medeni alakalar sürdürülmüştür. Bu alakaları da Abdüllatif Benderoğlu ile
Gazanfer Paşayev birer mimarlarıdır. Umarız bir gün Kerkük’e gidip orada Türkmen kardeşlerimizle
dostluk ve Türklük şiirleri okuruz ve oradaki Azerbaycanlı Türkmenlerle hasret gideririz.” Dedi.
Aynı gün Şair Nebi Xezri’yi Ankara’daki evime davet ettim. Bağdat’ta buluşmamı anımsadık ve orada
dostlarla beraber çekilen fotoğrafın bir kopyasını kendisine hediye ettim. Çok sevinmiştir. Gazanfer

Paşayev ve Irak Türkmenleri ile ilgili çalışmalarından konuşmuştuk. Xezri Paşayev’den övgüyle söz
ediyordu… Ogün tesadüf Türkiye – İsveç futbol maçını izledik. Maçı Türkiye kaybetmişti. Ne kadar
beraber üzüldüysek te Azerbaycan-Kerkük dostluk buluşması bizi teselli etmiştir. Nebi Xezri Üstadıma
hanımın yaptığı Kerkük Dolması ikram edildi. Kendisine “Tek Suçum Türk Olmaktır” Şiir kitabımı
imzalamıştım. Kendisi de Azerbaycan’dan getirdiği bir “Qere Yazma” ve bana da iki kitabını
imzalamıştır. Böylece Azerbaycan sevgisi içimde ve ailemin arasında bir kat daha artmıştır.
Türkmenler, Azerbaycan’da düzenlenen 11.Türk Dünyası Kurultayına katıldı

Türk Devlet ve Toplulukları Dostluk, Kardeşlik ve işbirliği Kurultayı, 17–19 Kasım 2007 tarihleri
arasında Azerbaycan’ın Başkenti Bakû’de düzenlendi. Türk devlet ve toplulukları dostluk, kardeşlik
ve işbirliği Vakfı ile Azerbaycan Diyasparası tarafından düzenlenen kurultayın açılışı, Bakû şehri
Gülistan Sarayı’nda yapıldı. Açılış konuşmasını, Azerbaycan Diyaspara Bakanı Nazım İbrehiova ile Türk
devlet ve toplulukları dostluk, kardeşlik ve işbirliği Vakfı Başkanı Prof. Dr. Abdulhaluk Çay yaptı.
Kurultayın ilk defa olarak Türkiye dışında, Azerbaycan’da yapılması, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham
Aliyevi’in girişimleri gerçekleşmiştir.
Protokol konuşmaları Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in konuşmasıyla başladı. Aliyev
konuşmasında; Türkiye ile Azerbaycan ve Türk dünyasının öneminde değindi. Bağımsızlık, en zengin
varlıktır… Bu kurultayın Azerbaycan’da yapılması öncelikli hedeflerimizden dünya birliğine katkı
sağlamaktır. Ayrıca, Aliyev: Karadağ- Ermeni soykırımının nedeniyle yüzlerce insanımız katledilmiş ve
BİR milyon Azerbaycanlı göçmen durumuna düşmüştür. Ne hikmetse bu olayları dünya görmek
istemiyor. Dedi. Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ise, konuşmasında: başta
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev olmak üzere kurultayın düzenlenmesinde emeği geçenlere
teşekkür etti. Aşkabat’tan Taşkent’e, Buhara, Semerkant, Almatı, Bişkek, Lefkoşa, Gümülcine, Ankara
ve Kerkük’e selam söyleyerek konuşmasına başladı. Bütün insanlığın mutluluğu için kurultaydan
huzur, adalet, merhamet ve hakkaniyet sesinin yükselmesi temennisinde bulundu. KKTC
Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat ise, Türk Dünyasının bütünleşmesinin, toparlanıp koordine
olmasının KKTC’ye de destek olarak yansıyacağını belirterek, “Türk Dünyasının desteği, Kıbrıs
Türkünün sorunlarının çözümünde en büyük destek olacaktır” dedi.
Türk dünyasının 50 bölgesine kurultaya katılan 1000 civarında delege, Bürokrat, Bakan, Milletvekili,
Siyasi Parti Başkanları, sivil Toplum Kuruluşları ve 100 civarında basın mensubunu arasında Irak
Türkmen Cephesi Başkanı ve Kerkük Milletvekili Dr. Sadettin Ergeç’in başkanlığında Fevzi Ekrem Terzi,
Kenan Şakır Üzeyirağalı, Dr. Mustafa Ziya, Şemsettin Küzeci’den oluşan bir heyet Irak Türkmenlerini
temsil ederek kurultaya katıldılar. Kurultayın 2. Gününde Uluslararası ilişkiler ve Medya İletişim
komisyonu, İktisadi, Ticari, Mali İlişkiler ve Turizm komisyonu, Dil, -Kültür Komisyonu, Toplum
Yönetimi ve Hukuk komisyonum, Eğitim ve Bilim komisyonu, Gençlik komisyonu çalışmalarıyla devam
etti. Kurultayın son gününde Türkiye’nin 9. Cumhurbaşkanı bir konuşma Süleyman Demirel bir önemli
konuşma yaparak, Kurultayın birincisinden 11.sine kadar bir genel değerlendirme yaptı. Kurultay
sonunda Kurultay katılımcıları tarafından hazırlanan ve oybirliğiyle kabul edilen “Sonuç Bildirgesi”
TÜDAV Vakfı başkanı Prof. Dr. Abdulhaluk Çay tarafından okundu.
Türk Dünyasından Türkmenlere Büyük Destek
17–19 Kasım 2007 tarihleri arasında Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de düzenlenen 11. Türk devlet ve
toplulukları dostluk, kardeşlik ve işbirliği kurultayına Irak Türkmen Cephesi Başkanı ve Türkmen
Milletvekili Dr. Sadettin Ergeç’in Başkanlığında bir heyetle katılan Türkmenler, Irak’ta, Türkmeneli’nde
hayat mücadelesi veren Türkmenlerin meselesini dile getirdiler. Uluslararası ilişkiler ve Medya İletişim

Komisyonuna katılan Irak Türkmen cephesi Başkanı ve Kerkük Milletvekili Dr. Sadettin Ergeç: “Irak
Türklerinin yaşadığı baskı ve zulümlere dikkat çekti. Türk dünyasından manevi destek beklediklerini
kaydeden Ergeç, kurultayın, Türk birliğini sağlamak adına önemli katkıları olduğunu söyledi.”
Ayrıca Kerkük Referandumu ile son gelişmeler hakkında komisyon katılımcılarına önemli bilgiler
verdi. Irak Türkmenleri ve ITC Başkanı Dr. Sadettin ERGEÇ Azerbaycan Basının ilgi odağı olurken Türk
dünyası tarafından da büyük ilgiyle karşılandı. Azerbaycan yetkilileri Irak Türkmen Cephesine ve
Türkmenlere her zaman destek olacaklarını söylediler.
Kerkük Şairleri Antolojisi Azerbaycan Yazarlar Birliğinde tanıtıldı
Kerküklü Araştırmacı, Gazeteci, Yazar ve Şair Şemsettin Küzeci’nin hazırlamış olduğu iki ciltlik “Kerkük
Şairleri” Antoloji kitapları Azerbaycan yazarlar Birliği’nde basına tanıtıldı. Azerbaycan’ın başkenti
Bakü’de 10 Aralık 2007 tarihinde gerçekleşen toplantıda Azerbaycan Yazarlar Birliği Başkanı Anar
Beyin başkanlığında gerçekleşti. Azerbaycan Edebiyat Gazetesinin Başyazarı Ayaz Vefalı’nin
sunuculuğunu yaptığı takdimat merasiminde Kerkükşinaz Profesör Gazanfer Paşayev, VEKTOR
Beynelxalq Elim Merkezi Başkanı Profesör Dr. Elçin İskenderzade, Şair ve bürokrat Abbas Abdullah,
Ekber Qoşlı, Kerküklü Seyfettin Çakmakçı ve çok sayıda Kerküksever; edebiyatçı, yazar Şemsettin
Küzeci’nin çalışmalarını ve Kerkük Şairleri kitabını değerlendirdiler.
ITC Başkalığında Türkmen Heyetinin Resmi Temasları

Türk dünyası Kurultayına katılan ITC Başkanı ve Türkmen Milletvekili Dr. Sadettin ERGEÇ ve
Beraberindeki heyet Azerbaycan yetkilileri ile bir dizi temaslarda bulundular. Önce, Azerbaycan Milli
Meclisi Başkanı Oktay Esatov; ITC Başkanı Türkmen Milletvekili Dr. Sadettin ERGEÇ ve Türkmen
Milletvekili Fevzi Ekrem Terzi’yi makamında kabul etti. Azerbaycan Parlamenterler ile Irak
Parlamenterler arsında dostluk ilişkilerin pekiştirmesi amacıyla Azerbaycan’da da bir dostluk
gurubunu kurulması kararlaştırıldı. Irak Türkmenlerinin uğradıkları haksızlıklar ve Kerkük üzerinde
oynanan kirli oyunları hakkında Türkmen heyeti tarafından Azerbaycan Milli Meclisi Başkanı Oktay
Esatova’ya bilgi verdiler. Öte yandan ITC Başkan Dr. Ergeç’in başkanlığında Türkmen heyeti
Azerbaycan temaslarını sürdürerek, Azerbaycan Milli Eğitim Bakanı Misir Mardanova ile de bir araya
geldiler. Millî Eğitim Bakanlığında gerçekleşen ziyarette, Irak Türkmen Öğrencilerini Azerbaycan’da
tahsil görmeleri ele alındı. Azerbaycan ile Irak Türkmenleri arasında bu önemli çalışmanın bir an önce
gerçekleştirilmesi masaya yatırıldı.
Irak Türkmen Aydınlarına Fahri Doktor Diploması
Irak Türkmenleri ile Azerbaycan arasında edebi ve medeni ilişkilerini bağdaşılmak ve gündemde
tutmak ve Irak Türkmen aydınlarını onurlandırmak ve çalışmalarını değerlendirmek amacıyla,
Azerbaycan Üniversiteleri ile İlim merkezileri önemli çalışmalarından ve katkılarından dolayı bazı
Türkmen Aydınlara “Fahir Doktora” payesi verilmiştir. Fahri Doktora Diploması alanların başında
Abdüllatif Benderoğlu, Dr. Şemsettin Küzeci, Av. Ata Terzibaşı, Faruk Faik Köprülü ve Mehmet
Mehdi Bayat gelmektedir. Bu konuda Profesör Gazanfer Paşayev, Profesör Elçin İskenderzade
çalışmaları değerlendirerek katkıda bulunmuşlardır.
Gazanfer Paşayev, Ata Terzibaşı Hakkında Ankara’da Bildiri Sundu
Irak Türklerinin bilge adamı avukat, araştırmacı, yazar ve Kerkükşinas Ata Terzibaşı vefatının 1.
Yıldönümünde Ankara’da Türkmeneli İşbirliği ve Kültür Vakfı- Türkmeneli Kültür Merkezi ile Avrasya
Yazarlar Birliği ile ortaklaşa düzenlenen “Ata Terzibaşı Anma Toplantısı” na katılan Azerbaycanlı
Profesör Gazanfer Paşayev Ata Terzibaşı hakkında bilimsel bir sunum yaptı. A. Terzibaşı ana toplantısı,
Ata Terzibaşı Kitap ve Fotoğraf Sergisi, Ata Terzibaşı Kısa Belgeseli, Ata Terzibaşı’nın TV Görüntüleri

sunulduktan sonra protokol konuşmalarında Azerbaycan’dan gelen Profesör Gazanfer Paşayev’e söz
verildi. Paşayev konuşmasında Ata Terzibaşı ile 1964 yılında Bağdat Türkmen Kardaşlık Ocağında Şehit
Dr. Rıza Demirci yoluyla tanıştığını, Irak Türkmen folklorunu yazmak için onunla istişarede bulunmamı
söyledi. Daha sonra Paşayev, bugüne kadar devam eden ilişkilerini ve Kerkük ile Azerbaycan arasında
edebi ve medeni alakalardan söz etti. İlk Üstadım “Ata Terzibaşı’dır” dedi. Terzibaşı’nın ölümünden 12
önce bastığı “Ata Terzibaşı’nın Folklorşinaslık Faaliyetleri kitabının Aydın Kerkük tarafından
Osmanlıcaya aktarılıp ve Kerkük Kültür Derneğince de Ankara’da basılmasından sonra kitabın tanıtımı
yapıldı.
Gazanfer Paşayev’a Kerkük Kültür Derneği Özel Hizmet Ödülü
30 Haziran- 4 Temmuz 2013 tarihleri arasında Dünya Genç Türk Yazarlar Birliği’nin Bakü Toplantısı
düzenlendi. Toplantı, Azerbaycan Cumhurbaşkanı nezdindeki Gençler Fonu’nun (Azerbaycan
Prezidenti yanında Gencler Fondu) katkılarıyla gerçekleşti. Toplantı’ya Azerbaycan, Türkiye, Irak
Türkmeneli, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Başkurdistan, Çuvaşistan, Kırım, Gagauz Yeri,
Azerbaycan’daki Tatar Medeniyet Merkezi, Rusya’nın Moskova, Sankt-Peterburg şehirleri ve
Almanya’dan, toplam 12 ülkeden şair ve yazarlar katıldı. 2013 yılında Türkiye’de kurulan ve
Uluslararası faaliyet yapan Kerkük Kültür Derneği, Irak Türkmen Kültürüne, sanatına ve edebiyatına
hizmet eden Azerbaycanlı şahsiyetlerden üç kişiye “Hizmet Ödülü” verdi. Irak Türkmen edebiyatı ve
medeniyetına vermiş olduğu hizmetlerinden dolayı Prof. Dr. Gazanfer Paşayev, Devlet Sanatçı
Aybeniz Haşimova ve Millet Vekili Ganire Paşayeva’ya ödüllerini Dernek Başkanı Dr. Şemsettin Küzeci
takdim etti.
Azerbaycan Başbakan Yardımcısı Elçin Efendiyev’i ziyaret
DGTYB’nin 15. Kuruluş yıldönümü 30 Haziran- 4 Temmuz 2013 tarihleri arasında Bakü gerçekleşen bir
toplantıyla kutlandı. Toplantıya katılan Türk Dünyası yazarlarını, Azerbaycan Başbakan yardımcısı,
Halk Yazarı Prof. Dr. Elçin Efendiyev, Başbakanlık makamında kabul etti. Sayın Efendiyev kabul
ziyaretinde her yazarla özel ilgilenip, DGTYB’ye özel ilgi gösterdi. Ayrıca DGTYB’nin Bakü Toplantısı
anısına katılımcıların ürünlerini içeren bir kitabın basılmasına talimat verdi. Kerküklü şair ve yazarlar
ile Azerbaycan yazarları arasında daha geniş kapsamlı programların yapılması için girişimlerde
bulunacağını söyledi. Günün anısına Kerkük Türkleri adına kendisine Şemsettin Küzeci tarafından bir
Plaket ve bazı hediyeler takdim edildi. Ayrıca, DGTYB Kurucular Konseyi adına Ekber Goşalı “DGTYB-
15” özel hatire plaketini ve Türk Dünyası şairleri de kitaplarını, ülkelerini simgeleyen bazı hediyeleri
takdim ettiler.